Hướng dẫn chuẩn bị lễ cúng chuyển bếp mới chuẩn phong tục Việt

Gia chủ đọc văn khấn trước mâm lễ cúng chuyển bếp

Lễ cúng chuyển bếp mới là nghi thức cực quan trọng trong phong tục Việt, không chỉ thông báo với thần bếp về sự thay đổi mà còn cầu mong tài lộc, bình an và thịnh vượng. Trong bài viết này, hãy cùng Ngọc Châu tìm hiểu cách chuẩn bị mâm cúng, bài cúng sửa bếp để gia đình có một khởi đầu mới suôn sẻ, hòa thuận, ấm no. 

Lễ cúng chuyển bếp mới có ý nghĩa gì?

Lễ cúng chuyển bếp mới là nghi thức quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt, mang theo nhiều ý nghĩa thiêng liêng sâu sắc. Trước khi sử dụng bếp mới, dù là sửa chữa hay xây mới hoàn toàn thì gia chủ vẫn cần chuẩn bị mâm cúng thần bếp để dâng lễ khai báo, để xin phép các vị thần như Ông Táo để chứng giám và phù hộ cho cả gia đình được hanh thông, may mắn.

Mâm cỗ cúng ông Táo ngày chuyển bếp với món ăn phong phú
Mâm cúng đa dạng món như tôm, chả, xôi, chè, bánh chưng tượng trưng cho mong muốn đủ đầy, may mắn khi bắt đầu sử dụng bếp mới

Theo quan niệm của ông cha ta từ xưa, “có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, vì vậy việc cúng ông Táo về bếp mới không chỉ thể hiện sự tôn kính đối với thần cai quản bếp mà còn là ước nguyện về sự hòa thuận, ấm no, bình an cho gia đạo. Dù cho năm tháng qua đi, thì đây vẫn mãi là nét đẹp lớn lao được lưu giữ qua nhiều thế hệ, và tùy theo từng vùng miền khác nhau sẽ có bài cúng thần bếp khác nhau. 

Khi nào cần chuẩn bị mâm cúng sửa bếp?

Lễ vật và mâm cúng chuyển bếp bài trí đẹp mắt
Mâm cỗ cúng được bày biện công phu với các món truyền thống như giò, nem, gà, tôm, cá

Vậy khi nào cần chuẩn bị mâm cúng sửa bếp? Gia chủ cần thực hiện điều này trong các trường hợp như sau:

  • Sửa chữa và nâng cấp không gian bếp: Khi bếp xuống cấp thiết bị dần trở nên cũ kỹ, việc cải tạo cần đi kèm với thủ tục nhóm bếp nhà mới để khởi đầu với sự an tâm, cầu nguyện sự may mắn, ấm êm.
  • Thay đổi vị trí của bếp chính: Việc thay đổi hướng bếp cũng cần được làm lễ chỉn chu để tránh phạm phong thủy và giữ gìn sự linh thiêng.
  • Chuyển vào nhà mới: Cần làm lễ cúng chuyển bếp mới để báo cáo với thần linh nơi ở, thể hiện lòng thành kính cũng như cầu mong sự bình an. 

Không cúng chuyển bếp có làm sao không?

Từ xưa đến nay, ông Táo luôn được xem là vị thần quản lý chuyện bếp núc và đời sống gia đình. Vì vậy khi di chuyển bếp nếu không báo lễ, không đọc bài cúng thần bếp rất có thể sẽ khiến cho “các ngài” không biết đường về, ảnh hưởng tới hòa khí, tài lộc trong gia đạo.

Đặc biệt, cách cúng thần bếp cũng không hề phức tạp, chỉ cần bạn dành chút thời gian chuẩn bị và đem tâm của mình vào để xin phép thần linh thì chắc chắn các ngài sẽ chứng giám và phù hộ cho cả gia đình. 

Các bước chuẩn bị lễ cúng chuyển bếp mới chuẩn phong tục Việt

Để có một lễ cúng chuyển bếp chỉn chu, chuẩn phong tục Việt. Bạn hãy thực hiện theo những bước như sau:

Chuẩn bị ngày giờ tốt để di chuyển bếp

Việc chọn ngày giờ tốt để di chuyển bếp là yếu tố quan trọng, không chỉ mang ý nghĩa phong thủy mà còn là cách thể hiện sự chỉn chu, tôn kính đối với thần linh và tổ tiên.

  • Nên chọn ngày hoàng đạo và hợp tuổi với gia chủ: Những ngày này sẽ rất đẹp để làm lễ cúng chuyển bếp mới, giúp gia chủ đón nhận nhiều năng lượng tích cực cũng như mang lại bình an, may mắn cho cả gia đình. 
  • Nên tránh những ngày xung khắc, kiêng kỵ: Tránh những ngày xấu như sát chủ, tam nương, nguyệt kỵ vì nó có thể khiến ảnh hưởng đến vận khí và sự suôn sẻ của việc chuyển bếp.
  • Chọn giờ tốt để nhóm bếp: Bạn cũng nên chọn giờ buổi sáng hoặc giờ trưa là thời điểm dương khí cao nhất, lý tưởng cho sự khởi đầu. Tuyệt đối tránh giờ nhiều âm khí như buổi tối không phù hợp làm các nghi thức tâm linh như việc chuyển bếp. 
Mâm cúng lễ chuyển bếp mới truyền thống với đầy đủ món Việt
Mâm cỗ gồm nem rán, giò chả, gà luộc, rau xào, bánh chưng, thể hiện sự sung túc và trang trọng trong nghi lễ chuyển bếp mới

Chuẩn bị lễ vật để cúng thần bếp

Các lễ vật cần chuẩn bị khi cúng thần bếp như sau:

Mâm cúng sửa bếp mặn

Mâm cúng lễ mặn sẽ bao gồm hai phần quan trọng đó là bộ tam sên và đồ nếp, đại diện cho sự tôn kính để dâng lên thần bếp. 

Bộ tam sên là lễ vật tượng trưng cho 3 yếu tố Thiên – Địa – Nhân (hoặc Thiên – Thủy – Mộc theo một số quan niệm) bao gồm: 1 miếng thịt heo, tôm luộc, trứng gà luộc. Trên thực tế thì tùy từng vùng miền bộ tam sên có thể được thay thế bằng các món đặc trưng khác. 

Đồ nếp thường bao gồm xôi gấc đỏ, xôi đậu xanh tùy theo gia chủ. Ngoài miền Bắc còn có thể cúng bánh chưng trong mâm cúng. 

Mâm ngũ quả

Mâm ngũ quả sẽ thường gồm 5 loại quả có màu sắc khác nhau, mang ý nghĩa của sự đủ đầy và sung túc. Nên chọn những loại quả tươi, ngon để thể hiện sự tôn trọng đối với gia chủ. 

Chuẩn bị hoa tươi

Hoa tươi cũng là một trong những lễ vật không thể thiếu trong lễ cúng chuyển bếp mới. Thông thường người ta sẽ sử dụng các loại hoa như hoa cúc, hoa hồng, hoa đồng tiền,… đại diện cho sự may mắn và thịnh vượng. 

Khi cắm hoa bạn cần lưu ý chọn số bông hoa lẻ như 1, 3, 5 hoặc 7 bông hoa. Tuyệt đối tránh số 4 vì theo văn hóa Á Đông thì đây là con số xấu mang tới nhiều điều không may.

Các lễ vật khác trong lễ cúng di chuyển bếp

Ngoài các vật phẩm cơ bản nêu trên bạn còn cẩn chuẩn bị thêm các lễ vật khác như tiền vãng mã, hũ gạo tẻ, trà – rượu – trầu cau – bánh kẹo, gà luộc hoặc bánh truyền thống tùy theo điều kiện của từng gia đình. 

Thủ tục thực hiện lễ cúng chuyển bếp mới

Sau khi chuẩn bị mâm cúng sửa bếp đầy đủ, gia đình thực hiện lễ cúng chuyển bếp mới theo các bước như sau:

Dọn dẹp sạch sẽ bếp mới

Trước khi cúng cần dọn dẹp thật sạch sẽ khu vực bếp mới để tạo ra không gian trang nghiêm, lịch sự, thể hiện sự tôn kính đối với thần Bếp cũng như các đấng linh thiêng đang chứng lễ.

Thắp hương và đọc văn khấn chuyển bếp mới

Khi không gian bếp đã được chuẩn bị chu đáo, gia chủ mặc quần áo chỉnh tề thắp hương, đọc văn khấn với sự nghiêm trang và thành kính. Trong bài khấn cần nói rõ lý do chuyển bếp, bày tỏ lòng biết ơn đối với thần linh và mong cầu sự may mắn, bình an cho toàn thể gia đình. 

Đun nước sôi và đốt lửa cho bếp mới

Sau khi khấn xong, gia chủ sẽ tiến hành đốt lửa cho bếp mới, đun một nồi nước sôi để khai hỏa – khai vận. Nước sôi sau khi đun có thể dùng pha trà dâng lễ, sau đó để cả gia đình cùng thưởng thức. 

Xem thêm:

Lưu ý quan trọng trong lễ cúng chuyển bếp mới

chọn mua bộ lễ vật cúng chuyển bếp mới tại cửa hàng đồ cúng
Lựa chọn lễ vật truyền thống như giấy tiền vàng mã, đồ cúng ông Táo để chuẩn bị cho lễ cúng chuyển bếp mới theo đúng phong tục Việt

Để lễ cúng chuyển bếp mới diễn ra suôn sẻ nhất, gia chủ cần giữ cho không gian thật yên tĩnh, tránh nói to, cãi vã gây ra sự ồn ào trong suốt quá trình cúng. Những hành động này có thể làm mất đi sự trang nghiêm, linh thiêng của buổi lễ. 

Về lễ vật dâng cúng cần được chuẩn bị cẩn thận, đảo bảo sạch sẽ, tươi mới nhất. Điều này cực quan trọng để thể hiện sự tôn kính tối thiểu đối với các đấng thần linh cai quản khu vực bếp. Đặc biệt, người đại diện thực hiện nghi lễ phải là người đóng vai trò trụ cột trong gia đình, giữ vai trò gắn kết và thay mặt cả gia đình truyền tải tâm nguyện với bề trên. 

Như vậy, bài viết trên đây của Ngọc Châu đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách chuẩn bị, các bước thực hiện lễ cúng chuyển bếp mới chuẩn phong tục Việt. Hy vọng rằng thông tin này sẽ hữu ích đối với các bạn, đừng quên theo dõi website của chúng tôi để cập nhật nhiều điều hữu ích hơn nữa.

Đánh giá post